PrUB, JS-JL 40

© Jürgen Sarnowsky, Hamburg (2002)




[1395 September 9?]. [Marienburg?] .

{Regest}
Die Domherren von Pomesanien Johannes Marienwerder und Johannes Rymann an Papst [Bonifaz IX.]1): berichten über die Witwe Dorothea und beantragen ihre Heiligsprechung.

{Überlieferung}
B = OF 276, fol. 97r-v [olim Fol. Miscellanea p. 94 im Geheim. Archiv.]

{Drucklegungen}
aus B Die Akten des Kanonisationsprozesses Dorotheas von Montau von 1394 bis 1521, hrsg. R. Stachnik (Forschungen und Quellen zur Kirchen- und Kulturgeschichte Ostdeutschlands, 15), Köln-Wien 1978, S. 518-20 [danach hier]; Codex Diplomaticus Prussicus. Urkundensammlung zur älteren Geschichte Preußens, hrsg. v. J. Voigt, Bd. 5, 1857, ND Osnabrück 1965, S. 76-78.

{Diplomatische Erörterung des Stücks}
Abschrift.

Vgl. JS-JL 39.
Vgl. JS-JL 41.

Vgl. JS-JL 42.
Vgl. JS-JL 43.
Vgl. JS-JL 44.
Vgl. JS-JL 46.


Forma magistri Johannis Marienwerder et Johannis Rymanni

Sanctissimo in Christo patri etc.
Humiles et devoti fratres dicti Johannes Marienwerder et Johannes Ryman, canonici ecclesie Pomezaniensis, sacre theologie magister et decretorum docto, minimi, cum omni humilitate et reverencia oscula pedum beatorum.
Altissimi Dei Filius ab eternis montibus celos suos inclinando descendit, ut sue humilitatis descensu hominem ad moncium celestium cacumina sublimaret. Moles siquidem humane corrupcionis immenso pondere eum ab agilitate spiritus privaverat, quod ex se sublimia petere formidarat. Aquila ergo grandis magnarum alarum plena plumis, Dominus {Stachnik S. 519} Ihesus volens homines ad yma sensualitatis impetu depressos velut pullos suos ad volandum,2) id est ad petendum per contemplacionem celestia, provocare de suis pennulis et plumis vite et doctrine spiritualis supervolitando communicavit, ut ad motus subtilitatis et agilitatis exercitatu spiritu super moncium altitudinem3) in locum tabernaculi admirabilis usque ad domum Dei4) amoris violencia raperentur.
Huius velocissime aquilo visum, motum et vias inexplicabiles considerans gloriosa et venerabilis domina Dorothea vidua, velut seraphim sex alarum5) pennata, plumata, ac acumine intellectus supernaturali lumine pulchrificata, super montes, celos et astra raptim sepissime ad multas horas, decem, duodecim, aut amplius, volatu extatico agilime volitavit. Quam sic raptam contuentes dicere apte poterant: "Que est ista, que ascendit de deserto deliciis affluens, innixa super dilectum suum?"6) Ibique inter cives ethereos inestimabilibus deliciis fruebatur. Jam introducta ad internius sponsi cubiculi ibi osculis, amplexibus et colloquiis mutuo fovebantur. Jam ad mensam presuavissimorum ferculorum locabatur. Jam in cellaria vini fortissimi et deliciosissimi inducta7) inebriebatur. Jam in flumina vite eterne anima eius intingebatur. Jam Domino intime uniebatur, velud si confluerent {Voigt S. 77} in unam massam. Ibi secretissimorum divinorum habuit evidenciam, congnoscens mirabiliter magna in celo et in terra. Et ita accidit, ut a regione lucis evocata iocundissima iocalia in verbis, facie, oculis, moribus apparencia secum attulit et adduxit. Dominus quippe, qui ipsam a mentis sobrietate rapuerat, cum ea stringentibus amplexibus redierat et ab ebrietatis seu amoris insania eam diligentissime custodivit. Rediit quoque cum preciosissimis mercimoniis interiorum consolacionum et preceptorum spiritualium, que exprimere nullatenus possumus, nec ipsa exprimere valuit ullo modo. Facta siquidem fuit quasi navis institoris, de longe portans panem suum,8) sancta videlicet desideria tendencia omnes vires anime eius. Ex quorum rigore et magnitudine sepius langwida decumbebat. Ex gracie eciam redundancia, ex hiis sudores validos emittebat, energia laborabat, cor liquefiebat; amoris spiculis, telis et cuspidibus wulnerata, ea cum nimio dolore aut dulcore citissime senciebat. In venerando eukaristie sacramento innumera beneficia apertissime percipiebat. Caritatem in variis effectibus differentem acutissime intelligebat.
Videat s[anctitas] v[estra] libellum vite eius contextum sub paucissimis verbis de valde multis, quem procurator ordinis generalis domus Theutonice s[anctitati] v[estre] presentabit, et videbit mirabilia magna, que Dominus vestris temporibus operatus est in medio terre.
Testificamur coram Deo et sanctis eius, quod vita eius fuit nobis ita admirabilis et stupenda, precipue ista permaxime spiritualium sentimenta, quod nescimus, an de multis mortuis resuscitatis coram nobis plus mirati fuissemus. Fuit super humanam estimacionem vita sua.
Sileant ad presens eius exercicia afflictiva, que supra modum fuerunt multa et magna, ut apparere potest aliqualiter in dicto libello.
Qualis autem fuerit in vita, ad eius tumulum creberrima miracula attestantur. Ad quem multitudo magna hominum de diversis regnis, terris et nacionibus gregatim accurrunt, laudantes et glorificantes Deum in miraculis et prodigiis, que per eam cottidie operari {Stachnik S. 520} dignatur. Quorum aliqua pridem missa fuernt in quibusdam cartulis pro novitatibus procuratori ordinis generali per dominum nostrum venerabilem in Christo patrem ac dominum dominum episcopum Pomezaniensem, ordinarium loci, nobis assencientibus, s[anctitati] v[estre] et aliis, quibus vellet, pro Dei gloria exhibenda. Sed ex nunc alia dirigimus s[anctitati] v[estre] postremo conscripta per tabellionem, quem ad hoc anno preterito deputaverat specialiter idem domiminus noster episcopus, presentibus ydoneis testibus colligenda et fideliter conscribenda.
Ex ipsius plane admirabili vita et miraculorum gloria succensi provolutis genibus humillime supplicamus.
Quatenus ad laudem et gloriam nominis Christi fideliumque consolacionem eandem venerabilem et gloriosam dominam Dorotheam, matrem nostram karissimam, sanctorum cathalogo asscribere dignemini et precipere pro sancta a fidelibus {Voigt S. 78} coli. Quod summe desiderant, et digna veneracione laudari.
Altissimus in sua gracia etc.

Inhaltliche Anmerkungen

1)  Papst 1389 Januar 2 bis 1404 Oktober 1.
2) Vgl. Deut 31,11.
3) Is 37,24.
4) Ps 42(41),5.
5) Is 6,2.
6) Cant 8,5.
7) Cant 2,4.
8) Prov 31,34.


Zitieren dieser Edition: (1) virtuell: URL (http://www.spaetmittelalter.uni-hamburg.de/Urkundenbuch/pub/js-jl/js-jl40.htm) und Datum der Einsichtnahme; (2) im Druck: PrUB, JS-JL 40 ([1395 September 9?]. [Marienburg?].)
Bearbeitungsstand : Text eingegeben (15. August 2002, Joachim Laczny) – Datum überprüft () – Text mit PrUB oder sonst Druck kollationiert (23. August 2002, Joachim Laczny/19. April 2003, Sarnowsky) – Text mit Or. kollationiert () – äußere Merkmale beschreiben ()
 
 
Datum der Erstanlage: Donnerstag, 15. August 2002 — Letzte Änderung: 19. April 2003 von Jürgen Sarnowsky

Zurück zur Hamburger Homepage   / zurück zur Regestenliste für 1395