PrUB1389.12.23

In nomine domini amen.

Nos frater Johannes Dei et apostolice providencia episcopus Pomezaniensis. Tenore presencium recognscimus universis, qualiter reverendus in Christo pater bone memorie dominus Nycolaus antecessor noster immediatus unum altare erexerat in ecclesia nostra cathedrali sub choro beate virginis Marie pro missa defunctorum in eodem cotidie decantanda de piis fidelium elemosinis, dotatis nomine viginti quatuor marcis eidem pensiones annue assignado, de quibus duo capellani salariari deberent pro dicta missa cum nota alterius vicibus peragenda. Idem quoque venerabilis pater alias duas capellanias sive elemosinarias in capella castris nostri Resinburg constituerat, quibus conformiter provideat annuam de viginti quator marcis pensionem, quarumque institucionum sive ordinacionum cupientes divinius prosequi lucernam videlicet divine laudis non sub modio set super candelabarum ecclesie nostre cathedralis. De consensu venerabilium fratrum nostrorum prepositi decani tociusque capituli, prepositi videlicet domini Johannis Reymanni de Cristburg doctoris decretorum, magistri Johannis Marienwerder sacre theologie magistri decani, Nycolai Rughusen custodis, Nycolai Segardsdorf cantoris, Johannis Lubisch de Thoran scolastici, Nycolai Ostirrode plebani, Henrici Scerlin vicecommendatoris nostri, Henrici Passeris vicecommendatoris in ecclesia Francisci magni, vicecommendatoris in Schonenberg, Conradi de Rekow magistri cellarii, Johannis custodis, prelatorum et canonicorum nostrorum in altum constituimus transferendo incorporantes redditus predictarum capellaniarum cuidam altari beate virginis in choro constituto superiori, de quibus similiter duobus capellanis cum cantu officium beate virginis cotidie vicissim obsequentibus possit congruum stipendium elargiri.

Nos eciam, talentum domini nobis licet immeriti creditum comodare emulantes ad usuram, altare unum ereximus in superior beate virginis choro ad latus seorsum ad honorem summe et invidue trinitatis sancte marie virginis ac beati Johannis ewangeliste. Sub cuius tytulo licet indigni pastoris officio respiramus dotantes illud proporcionabiliter de collectis et ad hoc fidelium elemosinis deputatis vigniti quantor marcis annui census, {S. 92} quantenus duo presbiteri pro officio misse beati Johannis ewangeliste patroni nostri alternatim cum cantu cotidie peragendo poterunt sustenari.

Census quoque predictis tribus altaribus et eorum ministris in locis infrascriptis designamus eorumque scolaribus pro missis decantandis assignando cuilibet scolari pro qualibet missa tres fertones, ita quod pro hiis tribus missis duobus vel pluribus scolaribus quator marcas cum dimidia assignantur, modo et terminis prout in aliis nostris litteris plenius continentur:

Viginti videlicet marcis cum uno fertone in villa nostra Montinisdorf de tota villa et agris inibi comparatis,

quatuor marcis de et super quodam humuleto foris opidum Resinburg constituto, item 10 marcis in Crebisse magna minus, 10 scotis de censu nemoris et a tabernatoribus duobus eiusdem 6 marcis,

item in villa minori Crebisse 12 marcis,

item in Sipavicz villa nostra 13 cum dimidia marcis et 8 scotis,

item in civitate nostra Marienwerder de tribus quartalibus curie cum agris ipsis adiunctis domini Coppicz 10 marcis,

ibique ab uno scampno panis unam marcam,

a quodam granario sito foris civitatem circa Spiritum Sanctum unam marcam.

Salvo nobis et successoribus nostris in predictis locis quolibet iure prius habito servicii et iurisdiccionis, nec eximimus presenti ordinacione dicta loca quo ad opera civilia solita et debita villis predictis vel nostre civitati, quominus dictorum bonorum possessores et incole ad consueta civilia tenebuntur.

Volumus et presentibus ordinamus, quod pro predictis tribus altaribus sex presbyteri, duo videlicet pro quolibet de dictis redditibus, teneantur, ita quod quilibet eorum habeat 12 marcas. Siquid autem superfuerit vel supererit in futuro ex largicionem piarum eleosinarum in usus eorum communes iuxta necessariorum exigenciam convertatur, nisi de novo plures vicarii crearentur et specialibus redditibus dotarentur. Predicti autem sex presbyteri pro voluntate nostra ac successorum nostrorum pro explendis dictorum trium altarium officiis assumantur et attenta condicione, qualitate ac industria personarum habencium consuetudinem cantandi et legendi possint in perpetuum sustineri.

Nos eciam pro quantislibet viribus illius inherentes vestigiis, qui dando decus incelebracioni stare fecit cantores contra altare et in eorum sono duces faciebat modos, obligamus sepedictos sex presbiteros ad precisam et continuam residenciam expletis sui altaris officiis assistere ecclesie nostre canonicis in choro ac singulis horis tam diurnis quam nocturnis cantando ac legendo interesse. Non interessentes et ex protervia se absentantes misse matutinis vel vesperis in octo deariis, de qualibet aliarum horarum in 4^or denariis, conpletorio in profestis diebus sive ferialibus exceptis per decanum nostre ecclesie, qui pro tempore fuerit tanquam huius pene arbitrum et moderatorem iuxta culpe autem absencie exigenciam aut protervitatem puniendi vel ex causa racionabili seniori domus eorumdem vel aliis remittendi. Pena autem a transgressoribus {S. 93} huiusmodi receptis^a ad usum et reformacionem domus totaliter convertatur. Mulctam autem hanc temporalem negligentibus adiecimus, quia citra illam vel infra modum alium puniti facilitate torpescerent vel supra modum, ut videtur censura ecclesiastica contra eos exaggerata tociens plus debito gravarentur, ut ergo et maioris pene contemplacio sive consideracio habeatur mediam et temporalem, congruere arbitramur ad instar distribucionum personalium, quibus in aliis ecclesiis non interessentes afficiuntur. Ordinamus quoque, quod decanus, qui pro tempore fuerit, in supradictos capellanos sive presbiteros presencium auctoritate habeat correccionem excessuum et reformacionem morum. Et si cuiusquam rebellionis protervitas ad eius commonicionem iterum et iterum non siluerit, primo in subtraccione reddituum, demum, si contumacia amplius excreverit, in suspensione divinorum affici poterit et puniri.

Idem quoque dominus decanus accersitis sive censualibus supradictorum bonorum habeat facultatem infra octavas Nativitatis Dominice vel alias iuxta tenorem alterius littere nostre, in quibus censuales termini singulorum nominentur diem et locum, ubi et quando designaverit, recipiendi et repetendi, non solventes vero aut solucionem plus debito retardantes, prius non solvencium contemptu domino episcopo, qui pro tempore fuerit, insinuato et congruo remedio postulato desuper. Et tandem si nec sic profecerit, poterit non solventes per censuram ecclesiasticam cohercere.

Si vero, quod absit, aliquis successorum nostrorum presentem ordinacionem violare aut in locum defuncti sive alias ammoti nollet alium vel alios censu sibi reservato subrogare, postulamus ac in domino obsecrantes dominos prepositum, decanum totumque capitulum ecclesie nostre, quatinus ad suum interesse obicem accionis opponant, ne cultus divinus diminuatur et persona choro eorum debita subtrahatur, hoc faciant, ne desidia eorum districti iudicis sentencia ulciscatur. Item committimus presentibus domino decano ex causa predictis sacerdotibus presbiteris pensata utilitate communi dumtaxat ad octo dies posse dare licenciam abessendi, proviso ne missa per eum quem ordo tetigerit ullatenus negligatur.

Insuper volumus et ordinamus quatinus supramemorati sex presbiteri commodius divinis ac quietudini mentis et corporis inserviant, a seculariumque tumultibus studiosius securantur, communem domum ipsis iam assignatam habeant, dummodo ipsam inhabitent. Et si, quod absit, ipsam desierint fundus, ad dominos canonicos nostros revertatur. Comunesque expensas provisorem sive seniorem inter se eligant cui ob sue eleccionis meritum reverenciam deferant et honorem. Adhibeatque talis sub obtestacione sue consciencie diligenciam, ne silencium aut domus tranquillitas a quoquam strepitu, cantilenis, insolenciis, instrumentis musicis aut quovis alio modo perturbetur. Omnisque suspectarum interdictus sit additus mulierum et quarumlibet obsequencium sive ministrancium, nisi necessitate cogente et excusante talis reperiatur quum {S. 94} morum honestas. Vite probitas sane et integre opinionis etas attollit et commendat.

Item ordinando ex pietate valetudinariis ac infirmis condescendentes ne addatur afflictis affliccio, si quos presbiterorum predictorum infirmari contigerit, alii de predictis sex presbiteris, quos iuxta ordinem vicis sue vicarii contigerit officiando et cantando duntaxat per mensem supplere debent vices decumbentes. Si vero ultra invaluerit infirmitas, infirmus, quem a choro tempore infirmitatis penitus excusamus, alium ydoneum presbiterum pro sue misse officio ordinabit, cui secundum estimacionem domini decani, qui pro tempore fuerit, duos vel scotos vel aliud quid simile nisi officians gratis facere voluerit, per ebdomadam ministrabit, quam quidem pecuniam pro communibus eorum usibus dicti officiantis debent convertere et assignare. Ordinacionis quoque presentis, si quid in clausulis supradictis ambigui in posterum succreverit declaracionem et interpretacionem earum nobis et nostris successoribus reservamus. Ut autem hec nostra ordinacio irrefragabilis teneatur, nostro maiori ac capituli sigillis fecimus communiri.

Datum et actum in castro nostro Marienwerder anno domini 1389 23. die mensis Decembris presentibus honorabilibus viris dominis Johani Pusilia officiali curie nostre Pomezaniensis predicte, Cristiano officiali curie culmensis et plebano in Resinburg.