PrUB1389.05.31

© Jürgen Sarnowsky, Hamburg (2000-2009)


1389 Mai 31. Riesenburg.

{Regest}
Bischof Johann von Pomesanien und Dompropst Johann verfügen in einer schiedsrichterlichen Entscheidung des Streits zwischen dem Domkapitel von Ermland (vertreten durch Propst Otto von Rogithen) und den Einwohnern des Dorfes Schöndamerau die Scharwerksfreiheit der letzteren; die Einwohner dürfen allerdings im Kriegsfall in der näheren Umgebung von Mehlsack zum Burgenbau eingesetzt werden.

{Überlieferung}
B = Berlin, GStA, XX. Hauptabteilung, Pergament-Urkunden, Schiebl. XXV, 3.

{Drucklegungen}
aus B Codex Diplomaticus Prussicus. Urkundensammlung zur älteren Geschichte Preußens, hrsg. v. J. Voigt, Bd. 4, 1853, ND Osnabrück 1965, Nr.68, S. 94-96 [danach hier]; Codex diplomaticus Warmiensis, Bd. III, 1874, Nr. 231.

{Regest}
JH II 1180.

{Diplomatische Erörterung des Stücks}
B ist alte Abschrift auf Pergament.


In nomine domini amen.

Nos frater Johannes Dei et a apostolice sedis providencia episcopus Pomezaniensis, frater Johannes dicte ecclesie prepositus per honorabilem et discretum dominum Ottonem de Rogetil prepositum ecclesie Warmiensis syndicum ac procuratorem venerabilis capituli eiusdem parte ex una,

Petrum scultetum ville Schondameraw procuratorem ac incolas communitatis dicte ville parte ex altera,

utriusque partis exhibito mandato sufficiente concorditer assumpti et constituti arbitri arbitratores, laudatores seu amicabiles compositores de et super lite, controversia, causa ac questione iniurarum, spoliacionum ac aliorum gravaminum hinc inde, ut proponebatur, acceptatorum super serviciis ac operis rusticalibus prestandis et exhibendis pro parte supra dicti capituli Warmiensis iuxta generalem huius terre consuetudinem intencionem suam fundantes petitis, nichilominus prescripcionem legittime decursam contra privilegium rusticorum proponentes pro parte vero rusticorum sive communitatis ville Schondameraw motum negacione ex quodam privilegio producto pretendentes et inhibi libertatem capitulo operarum {S. 95} ac serviciorum rusticalium expresso tanquam indebita denegatis.

Nos vero non tantum ad unam speciem probacionis motum animi nostri informantes, sed de pluribus visis et auditis, intellectis et examinates, equo liberamine parcium racionibus iuribus munimentis allegacionibus, deliberacione et consilio iurisperitorum diligenter prehabitis, pro bono pacis et concordie vigore dicti arbitrii equitatis semitam inter parcium allegata, producta et probata, amplectentes Christi nomine invocato,

ordinamus, laudamus, arbitramur ac pronunciamus incolas seu rusticos sepe dicte ville a labore operarum rusticalium, que scharwerg dicuntur, modo tamen et comminacione infrascriptis fore absolvendos, et pronunciamus presentibus absolutos, demum capitulum predictum ab impeticione laycorum super iniuriis et dampnis per sepe dictos laycos propositis conformiter absolventes, ut autem privilegium rusticorum productum pro se in capitulo libertatis aliquid commoditatis afferat et habeat, volumus et mandamus, quod sepe dicti layci ville Schondameraw ad censum ab antiquo institutum de quolibet manso quator scotos usualis monete annis singulis superaddant, pro omni servicio et opera rusticali ad estimacionem pecuniariam reducto, que quidem servicia compentunt seu conpetere possunt, duntaxat capitulo seu capitularibus sive singularibus de capitulo cummuniter vel divisim et que alie eiusdem capituli ville articulum libertatis non habentes, eidem faciunt et exponunt, nec in antea pensione soluta ad ulla rusticalia servicia, que scharwerg dicuntur, tam in personis ut personis, quam in eveccionibus pro hiis fiendis ligni, feni, piscium, lapidum aut cuiuscunque alterius generis seu speciei prope vel longe debent cogi, sed in libertate et emunitate talium debent perpetuo inefragabiliter observari.

Et quia una servitute remissa, alia, si qua super est, videtur retenta per hoc nostrum laudum, nolumus aliquatenus racionabili consuetudini derogare, qua incole aliorum locorum pro tuicione terre ac ortodoxe fidei intuitu obligantur, quin et incole seu censiti dicte ville Schondameraw facient, si aliquando facere consueverunt expediciones seu operas ad easdem alias ad ulteria, eos non obligamus. Verum si aliquando contigerit in Melzak seu in alio loco a dicta villa distante ad spacium duorum miliarium castrum pro pacis habendo refugio edificari, ad illud duntaxat iuxta modificacionem aliarum vicinarum villarum suas operas et servicia exhibebunt, et si qua sunt pignora in rebus equis, aliis animalibus a sepe dictis laycis recepta in emenda sue contradiccionis non dum per capitulum vel eius officialem sive advocatum distracta volumus et mandamus predicta pignora laycis restitui supra dictis.

Et hec omnia pro singulis capitulis presentis laudi laudamus, arbitramur et diffinimus sub pena mille marcarum monete usualis contravenientes in quoquam percellendos et plectandos inviolabiliter observari, quam quidem pecuniam nobis aut nostris successoribus dispensandam reservamus ad pia loca, et sicud pactum quandocunque per stipulatorem sic arbitrum {S. 96} interpretari congruit per arbitratorem potestatem declarandi, interpretandi, corrigendi nobis obtinentes de predictis eciam et quolibet predictorum iterum semel et pluries, si opus fuerit, pronunciandi, post hec eciam nostrum arbitrium quelibet iniurie et dampna accessorie aut incidenter illata preter pignora nondum distracta et restitucioni debita recissa penitus et sine aliqua resarcione speranda sint presentibus et remissa precipimus, eciam supra dicto capitulo dictis laycis seu communitati dicte ville tradi nobis privilegium iuxta modum et continenciam presentis nostri laudi suo sub sigillo.

Datum in castro Resenburg anno domini 1389 ultimo die mensis Maji1) sigillis nostris presentibus subappensis. Presentibus honorabilibus et discretis [...]a dominis Kristano decretorum doctore et plebano in Danczk, Johanne officiali curie Pomezaniensi, fratre Petro magistri cellarii in Resenburg, Kristano plebano in Resenburg et aliis [...]a aliis fidedignis.


a) Lücke, so bei Voigt.
1) 1389 Mai 31.

Bearbeitungsstand: Text eingegeben (Markus Kompisch, 1.3.2002; Jürgen Sarnowsky, 25.11.2009) – Datum überprüft () – Text mit PrUB oder sonst Druck kollationiert () – Text mit Or. kollationiert () – äußere Merkmale beschrieben ()

Datum der Erstanlage: Mittwoch, den 25. November 2009 — Letzte Änderung: 25. November 2009 von Jürgen Sarnowsky
Zurück zur Hamburger Homepage   / zurück zur Regestenliste für 1389.